ZMIENIAMY WIELKOPOLSKĘ: Wielkopolska bardziej obywatelska i ekologiczna z funduszami z UE

Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027 to następca Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Ten ostatni przyniósł naszemu regionowi około 2, 45 mld euro. Teraz będzie mniej. Dlaczego? Bo Wielkopolska jest już zamożniejsza.

Fundusze Europejskie z założenia służą wyrównywaniu szans poszczególnych jej części. Jeszcze w latach 2014-2020 Wielkopolska należała do regionów słabiej rozwiniętych, a więc takich w których PKB na głowę mieszkańca nie przekraczało 75 proc. średniej unijnej. Obecnie nasz region znalazł się wśród regionów w fazie przejściowej, co oznacza PKB w przeliczeniu na osobę mieszczące się w przedziale 75 – 90 proc. średniej UE. Oznacza to, że więcej niż dotąd będziemy finansować ze swoich własnych pieniędzy, a te które płyną z Unii przeznaczymy na nieco bardziej szczegółowo określone obszary, skoncentrowane wokół cyfryzacji, czystych technologii i większego udziału obywateli w życiu społecznym.

Dla starających się o dotacje z funduszy europejskich istotną zmianą będzie też konieczność zgromadzenia większego wkładu własnego. Dotąd wystarczało przeciętnie 15 proc. W nowej perspektywie będzie trzeba mieć na ogół 30 proc. własnych pieniędzy, by zrealizować projekt.

W ramach Funduszy Europejskich dla Wielkopolski 2021-2027 w większym zakresie niż dotąd będą wykorzystywane Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. To instrument pozwalający realizować samorządom wspólne projekty na obszarze wykraczającym poza gminę lub powiat. W ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 w Wielkopolsce takie możliwości miała Aglomeracja Kalisko-Ostrowska i Aglomeracja Poznańska. W nowym programie zaplanowano dodatkowo ZIT-y, których centralnymi punktami będą Gniezno, Konin, Leszno i Piła, obejmujące teren faktycznego oddziaływania tych miast.

Większość unijnych pieniędzy, które trafią do Wielkopolski będzie pochodziła z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego. Z tych źródeł może trafić do naszego regionu ponad 1,67 mld euro.

Pieniądze te zostały rozdzielona na dziewięć osi priorytetowych. Największa ich część - prawie 372 mln euro zostanie przeznaczona na działania w ramach osi priorytetowej Społeczeństwo. Będą to pieniądze pochodzące z Europejskiego Funduszu Społecznego. 331, 1 mln euro to kwota do wydania w ramach osi Środowisko i Energia. Kolejne pule, powyżej 190 mln euro to Infrastruktura dla Społeczeństwa oraz Transport. Ponad 186 mln euro zaplanowano na działania w ramach osi priorytetowej Gospodarka. 170 mln euro wesprze przedsięwzięcia z zakresu zrównoważonej mobilności miejskiej.

Warto zwrócić uwagę na osi priorytetowe Rozwój Kierowany przez Społeczność. Zaplanowano na nie łącznie 50 mln euro. Choć o szczegółach trudno jeszcze mówić, o projektach, zarówno infrastrukturalnych i społecznych będą decydowali bezpośrednio obywatele.

Poza pieniędzmi z EFRR i EFS+ (łącznie 1,67 mld euro) do Wielkopolski trafią jeszcze pieniądze z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. 387 mln euro to kwota przeznaczona wyłącznie dla Wielkopolski Wschodniej. Przed nią w najbliższych latach stoi jedno z największych być może wyzwań, czyli przebudowanie gospodarki tak, by nie była ona, tak jak jest obecnie, oparta na wydobyciu węgla brunatnego i zależnej od węgla energetyce.

Pieniędzmi, które trafią do naszego regionu w ramach programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021- 2027 będzie dysponował zarząd województwa wielkopolskiego, podobnie jak było to w poprzednich latach.

Większość tych środków będzie rozdzielana w konkursach. Poza nimi samorząd województwa chce dofinansować z funduszy europejskich siedem przedsięwzięć strategicznych - m.in. dwie inwestycje linie kolejowe, rozbudowę szpitala w Kaliszu, poprawienie standardu opieki onkologicznej, wspieranie kształcenia zawodowego, budowę Centrum Muzyki, a także pomoc dla migrantów.

Prace nad programem Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027 trwały ponad dwa lata. W jego powstawaniu w ramach grup konsultacyjnych brały także aktywny udział organizacje pozarządowe.

- Ten 300-stronicowy program wciąż ma ogólny charakter Uszczegółowienie będzie zawarte w kolejnym dokumencie - podkreśla Grzegorz Potrzebowski, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Tym niemniej zasadnicze cele są już jasne - Neutralność klimatyczna - gospodarka cyfrowa - silne społeczeństwo, to trzy filary, które budować będą naszą pozycję dziś i jutro - mówił Marek Woźniak. marszałek województwa.