Konferencja "Zostanę Noblistką" na UAM w Poznaniu. Profesorki o równouprawnieniu w nauce

O tym, jakie trudności mogą napotkać kobiety na drodze swojej kariery, opowiedziała nam prof. UAM dr hab. Edyta Głowacka-Sobiech z Wydziału Studiów Edukacyjnych:

- Jedną z barier jest marne finansowanie nauki w naszym kraju, ale także przeszkody natury społecznej i obyczajowej czy kierowanie się stereotypami. Jak wynika z naszego monitoringu kobiety mierzą się nie tylko ze zjawiskiem „szklanego sufitu’’ czy też „lepkiej podłogi”, ale także z mobbingiem oraz molestowaniem. Na uniwersytetach również zdarzają się tego typu problemy. Poza tym, również w dziedzinie przyznawania grantów, w moim odczuciu, wyniki może determinować płeć – podkreśliła profesor Głowacka-Sobiech.

Zapytaliśmy również o to jaki procent naukowców robiących karierę w dziedzinie nauk ścisłych to kobiety:

– Można powiedzieć jedno: kobiet jest niewspółmiernie mniej. Jak wynika z monitoringu, który współtworzyłam z całym zespołem i który jest dostępny do pobrania bezpłatnie na stronie wydawnictwa naukowego UAM, istnieje pewna prawidłowość, która nie powinna mieć miejsca. Jest nią tzw. „polityka lejka”. Na początku drogi na studiach jest dużo młodych kobiet. Przykładowo na Wydziale Fizyki 70 procent uczniów to studentki. Niestety na wyższych szczeblach pracy naukowej jest ich coraz mniej. Przy profesurze są to jednocyfrowe wartości, a rozbieżność między płciami to przepaść – tłumaczyła Głowacka-Sobiech.

– Ponadto, jeśli chodzi o nauki społeczne, to też niekoniecznie są one zdominowane przez kobiety. Wyróżniają się jedynie studia edukacyjne, gdzie dominacja kobiet utrzymuje się na każdym etapie życia zawodowego – dodała nasza rozmówczyni.

Prof. UAM dr hab. Iwona Chmura-Rutkowska wyjaśniła z kolei, z czego wynikają różnice w predyspozycjach kobiet i mężczyzn do poszczególnych dziedzin naukowych.

– Wiemy na pewno, dzięki badaniom amerykańskiej psycholog Sandry Bem, że żadna z płci nie ma monopolu na jakiekolwiek cechy ludzkie. Mówi się, że mężczyźni są z Marsa, a kobiety z Wenus, ale tak naprawdę wszyscy jesteśmy z Ziemi. Każdy z nas może wyposażyć siebie w skrzynkę z narzędziami do osiągania swoich celów. Predyspozycje do nauk ścisłych nie są więc związane z naszą biologiczną płcią, tylko z gender. Z tym jak rozumiemy kobiecość i męskość, z tym jak zostaliśmy wychowani – zauważyła profesor Iwona Chmura-Rutkowska.

Czy talent i zdolności nie są w stanie mówić same za siebie, bez pomocy z zewnątrz? Zdaniem Chmury- Rutkowskiej niestety niekoniecznie:

- Wygląda na to, że te zasoby same się nie obronią, ponieważ istnieje zjawisko gorszego traktowania ze względu na płeć. Mimo, że kobiety wykonały kawał dobrej roboty przez ostatnie stulecie, to nadal istnieją obszary, w których ich trudy są postrzegane jako praca mniejszej wartości – podkreślała.

Jakie działania mogą wspierać naukowczynie? – Najpierw osoby, które mają władzę i wpływ na życie w przestrzeniach uniwersytetu muszą uświadomić sobie ten problem – dyskryminacji płci żeńskiej. Ich działalność prorównościowa jest kluczowa. Bardzo ważnym narzędziem wspierającym kobiety jest także mentoring oraz przeciwstawianie się stereotypom. Należy wspierać dziewczyny jak najwcześniej w ich aspiracjach i rozwoju naukowym. Dzisiejsza konferencja była okazją do wymiany wiedzy, ale także do zwiększania wrażliwości na problem równouprawnienia oraz dodawania odwagi młodym kobietom – zaznaczyła Chmura- Rutkowska.

Rektor UAM prof. dr hab. Bogumiła Kaniewska wyjaśniła jak uczelnia stara się wspierać kobiety w ich działalności naukowej:

- Przede wszystkim, prowadzimy już od 7 lat program ’’Gdy nauka jest kobietą”. Oprócz tego staramy się promować kulturę równości i przyjęliśmy Plan Równości Płci. Pomagamy także poprzez pomoc socjalną i materialną, przykładowo w postaci zasiłków.

- Chcemy mieć taki program jako społeczność uniwersytetu. Zależy nam na poszanowaniu różnorodności i równości, zarówno w badaniach naukowych, jak i w dydaktyce. Bez względu na to czy mówimy o kobietach, mężczyznach, czy też o osobach niebinarnych - mówiła o Planie Równości Płci Prorektor ds. nauki UAM – prof. dr hab. Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk.

Jak wynika z danych do 2022 r. nagrodzono Nagrodą Nobla 934 indywidualnych laureatów oraz 28 organizacji, w tym tylko 61 kobiet. Co oznacza, że bardzo niewielki procent laureatów to kobiety. Jedyną kobietą, która zdobyła to ogromne wyróżnienie dwukrotnie jest Maria Skłodowska-Curie.

Jesteś świadkiem ciekawego wydarzenia? Skontaktuj się z nami! Wyślij informację, zdjęcia lub film na adres: [email protected]

Miejskie Historie, odcinek 4 - Piła:

Obserwuj nas także na Google News