Próbny egzamin gimnazjalny z języka polskiego w Poznaniu [ODPOWIEDZI]

Egzamin gimnazjalny z języka polskiego odbędzie się 21 kwietnia o godzinie 11. Na rozwiązanie testu z języka polskiego uczniowie będą mieli 90 minut. Zadania zawarte w teście mogą mieć formę zamkniętą lub otwartą. Wśród zadań otwartych znajduje się też dłuższa wypowiedź pisemna.

Zobacz poszczególne testy i odpowiedzi:

• Próbny egzamin gimnazjalny z języka polskiego w Poznaniu [ODPOWIEDZI]

• Próbny egzamin gimnazjalny z matematyki w Poznaniu [ODPOWIEDZI]
• Próbny egzamin gimnazjalny w Poznaniu z przyrody [ODPOWIEDZI]
• Próbny egzamin gimnazjalny z historii i WOS w Poznaniu [ODPOWIEDZI]
• Próbny egzamin z języka niemieckiego w Poznaniu [ODPOWIEDZI]
• Póbnty egzamin z języka angielskiego w Poznaniu [ODPOWIEDZI]

Zobacz omówienie zadań, jakie rozwiązywali gimnazjaliści podczas testu diagnostycznego.

Test z języka polskiego składał się z 22 zadań. Znalazły się w nim cztery teksty, po przeczytaniu których gimnazjaliści musieli wykonać zadania, dotyczące ich treści. Ostatnim zadaniem było wypracowanie. Tym razem uczniowie musieli napisać charakterystykę.

Pierwszy tekst: "W poszukiwaniu szczęścia"
Na podstawie: W poszukiwaniu szczęścia – z Erikiem Weinerem, amerykańskim dziennikarzem, autorem książki Geografia szczęścia, rozmawia Wiktor Sybilski, „Wiedza i Życie”, marzec 2010.

Czy ma Pan receptę na szczęście w taki zimny, ponury dzień, jak dzisiaj?
Warunki atmosferyczne nie mają nic wspólnego ze szczęściem. To mit, że słońce i piękna pogoda czynią ludzi szczęśliwymi. W niektórych państwach, należących do najszczęśliwszych, takich jak Islandia czy Dania, słońca jest mało. Z kolei te miejsca, które obieramy sobie jako cel letnich wakacji, wcale najszczęśliwsze nie są. Badania dowodzą, że natężenie światła słonecznego nie determinuje* szczęśliwości. Jednym słowem, brzydka pogoda to nie powód, by czuć się źle.

Dlaczego zdecydował się Pan na podróż w poszukiwaniu szczęścia?
Ponieważ przez całe życie raczej czułem się nieszczęśliwy. Poza tym jako dziennikarz specjalizowałem się właśnie w nieszczęściu. Bo na tym polega praca korespondenta. Trwało to dziesięć lat, w czasie mojej pracy dla American Radio Network. Byłem w Iraku, w Afganistanie… Jeździłem do prawie czterdziestu różnych krajów i wszystkie były nieszczęśliwe. Albo panowała w nich wojna, albo epidemia, albo dręczyły je inne problemy. Pewnego dnia obudziłem się i stwierdziłem, że znalazłem się w sytuacji kryzysowej – jestem nieszczęśliwym człowiekiem otoczonym przez innych nieszczęśliwych ludzi. Pomyślałem więc, czy nie warto by spędzić roku, podróżując po szczęśliwych krajach? Dowiedzieć się, czemu są szczęśliwe, nauczyć się szczęścia. Zawsze lubiłem podróże, moim sposobem na naukę jest podróżowanie.
Poszukiwanie najszczęśliwszego miejsca na świecie było dość szalonym pomysłem, ponieważ – co chciałem pokazać w mojej książce – istnieją różne smaki szczęścia, a różne kultury różnie definiują szczęście i dążenie do niego. Z książki można się także dowiedzieć, jak możemy się od siebie uczyć. Pisząc ją, domyślałem się, że nie znajdę jednoznacznej odpowiedzi na stawiane sobie pytania. Ale podróż jest czasem cenniejsza od jej celu.

Uważa się Pan za ponuraka i taki jest angielski podtytuł Pana książki („Ponuraka poszukiwania najszczęśliwszego miejsca na świecie”). Jednak zdawałoby się, że do szczęścia niczego Panu nie brakuje. Osiągnął Pan w swoim życiu to, co chciał. Czy to nie daje szczęścia?
Owszem, chciałem być dziennikarzem, zagranicznym korespondentem i pragnąłem podróżować. Tak, osiągnąłem to, ale od razu zauważyłem, że nadal czegoś mi brakuje. Można by pomyśleć, że szczęście osiąga się wtedy, gdy człowiek spełni swe pragnienia. Niektórzy jednak nie nazwaliby takiego stanu prawdziwym szczęściem. Stwierdziliby, że jeśli osiągnąłeś to, do czego dążyłeś, nie będziesz szczęśliwy. To rodzaj pułapki. Dla „ludzi sukcesu” może być szokiem. Dlatego właśnie ludzie bogaci, robiący karierę, często się rozczarowują. Myślą, że będą szczęśliwi, gdy osiągną wyznaczony cel. Jednak po dotarciu do niego przeżywają rozczarowanie. Mieć to, czego się pragnęło i być szczęśliwym – to nie takie proste. Ale widzę, do czego Pan zmierza – powinienem być szczęśliwy. Staram się!

*determinuje – wpływa na coś w decydujący sposób; wyznacza, określa

Po przeczytaniu tego tekstu, uczniowie musieli wykonać osiem zadań. Za każde poprawnie rozwiązane zadanie uczeń zdobywa jeden punkt. Zapoznaj się z zadaniami do tekstu "W poszukiwaniu szczęścia"

ZADANIE 1
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Za najwłaściwszy sposób poszukiwania szczęścia Erik Weiner uznał
A. korzystanie z osiągnięć naukowców.
B. poznawanie różnych krajów i kultur.
C. naśladowanie ludzi robiących karierę.
D. wykonywanie zawodu korespondenta.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: B. poznawanie różnych krajów i kultur.

ZADANIE 2
W tym zadaniu uczeń musiał zaznaczyć wypowiedź, która wyraża opinię autora o miejscach, które odwiedzał jako zagraniczny korespondent.

A. Pomyślałem więc, czy nie warto by spędzić roku, podróżując po szczęśliwych krajach?
B. Jeździłem do prawie czterdziestu różnych krajów i wszystkie były nieszczęśliwe.
C. Trwało to dziesięć lat, w czasie mojej pracy dla American Radio Network.
D. Jako dziennikarz specjalizowałem się właśnie w nieszczęściu.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: B. Jeździłem do prawie czterdziestu różnych krajów i wszystkie były nieszczęśliwe.

ZADANIE 3
W tym zadaniu uczeń musiał ocenić, które informacje dotyczące książki Erika Weinera są prawdziwe lub fałszywe.

1. Praca nad książką pomogła autorowi uporać się z problemami związanymi z wykonywanym przez niego zawodem.
2. Praca nad książką przyniosła autorowi i jego czytelnikom oczekiwaną odpowiedź na pytanie: Jak być szczęśliwym?

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: 1 - PRAWDA, 2 - FAŁSZ

ZADANIE 4
W tym zadaniu uczeń musiał wskazać, które zdanie stanowi argument dla tezy: To mit, że słońce i piękna pogoda czynią ludzi szczęśliwym?

1. Poszukiwanie najszczęśliwszego miejsca na świecie to szalony pomysł.
2. Istnieją różne smaki szczęścia, a różne kultury różnie definiują szczęście.
3. Badania dowodzą, że natężenie światła słonecznego nie determinuje szczęścia.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: 3. Badania dowodzą, że natężenie światła słonecznego nie determinuje szczęścia.

ZADANIE 5
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Erik Weiner uważa się za ponuraka, ponieważ
A. nie udało mu się zrealizować zawodowych planów.
B. mimo popularności nie znalazł się w gronie „ludzi sukcesu”.
C. jest mieszkańcem kraju w powszechnej opinii nieszczęśliwego.
D. jako człowiek o wysokich wymaganiach odczuwa niedosyt szczęścia.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: D. jako człowiek o wysokich wymaganiach odczuwa niedosyt szczęścia.

ZADANIE 6
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Formant w wyrazie ponurak pełni tę samą funkcję, co w wyrazie
A. sportowiec.
B. ratownik.
C. śmiałek.
D. pływak.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: C. śmiałek.

ZADANIE 7
W tym zadaniu uczeń musiał wybrać odpowiedź A lub B i dopasować do niej uzasadnienie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród trzech podanych:

W wypowiedzeniu Ale widzę, do czego Pan zmierza, orzeczenia łączą się z

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: B1 - B. różnymi podmiotami i mają formę czasowników 1. w stonie czynnej.

ZADANIE 8
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Metaforyczny sens wypowiedzi Podróż jest czasem cenniejsza od jej celu oddaje zdanie
A. Człowiek zyskuje szczęście, gdy spełnią się jego marzenia.
B. Sztuką jest mieć to, czego się pragnęło i być szczęśliwym.
C. Każdy osiągnięty cel czyni cię bardziej szczęśliwym.
D. Szczęście można odnaleźć w jego poszukiwaniu.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: D. Szczęście można odnaleźć w jego poszukiwaniu.

Drugim tekstem, z jakim mierzyli się gimnazjaliści był wiersz Czesława Miłosza "Dar". Po jego przeczytaniu uczniowie musieli wykonać pięć zadań. Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń zdobywa jeden punkt.

Czesław Miłosz, Dar
(Wiersze wszystkie, Kraków 2011)

Dzień taki szczęśliwy.
Mgła opadła wcześnie, pracowałem w ogrodzie.
Kolibry przystawały nad kwiatem kaprifolium*.
Nie było na ziemi rzeczy, którą chciałbym mieć.
Nie znałem nikogo, komu warto byłoby zazdrościć.
Co przydarzyło się złego, zapomniałem.
Nie wstydziłem się myśleć, że byłem kim jestem.
Nie czułem w ciele żadnego bólu.
Prostując się, widziałem niebieskie morze i żagle

*kaprifolium – ozdobny krzew pnący o różowych, białych lub żółtawych kwiatach.

ZADANIE 9
W tym zadaniu uczeń musiał wybrać odpowiedź A lub B i dopasować do niej uzasadnienie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród trzech podanych:

Słowo dar, umieszczone w tytule wiersza, odnosi się do

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: B3 - B. wartości duchowych i jest synonimem 3. niezmąconego szczęścia.

ZADANIE 10
W tym zadaniu uczeń musiał wskazać właściwe uzupełnienie zdania:

Postać mówiąca w wierszu to człowiek, który...
A. obsypał kogoś darami
B. ma dar do czegoś
C. otrzymał coś w darze

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: C. otrzymał coś w darze.

ZADANIE 11
W tym zadaniu uczeń musiał zaznaczyć, która informacja, dotycząca postaci mówiącej w wierszu, jest fałszywa?

1. Wyzbywa się negatywnych emocji.
2. Zmaga się z myślą o przemijaniu.
3. Odczuwa życie w całej pełni.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: 2 - FAŁSZ - Zmaga się z myślą o przemijaniu.

ZADANIE 12
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Przyroda w wierszu Czesława Miłosza
A. zachwyca okazałością i obfitością.
B. onieśmiela niedostępnością i grozą.
C. uspokaja urokiem i zwyczajnością.
D. wzrusza niepozornością i skromnością.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: C. uspokaja urokiem i zwyczajnością.

ZADANIE 13
W tym zadaniu uczeń musiał ocenić, czy poniższe informacje dotyczące przesłania wiersza Czesława Miłosza są prawdziwe lub fałszywe.

1. Także codzienność może być wyjątkowa i drogocenna.
2. Piękno wokół człowieka pozwala mu stawać się lepszym.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: 1 - PRAWDA, 2 - PRAWDA.

Trzecim tekstem, który znalazł się w teście diagnostycznym z języka polskiego był fragment prozy Władysława Tatarkiewicza "Małe przyjemności". Do niego uczniowie musieli wykonać dwa zadania. Za poprawną odpowiedź w zadaniu 14 uzyskał jeden punkt, w zadaniu 15 - dwa punkty.

Władysław Tatarkiewicz, Małe przyjemności
Na podstawie: Władysław Tatarkiewicz*, Małe przyjemności, [w:] tenże,O szczęściu, Warszawa 1985

Na szczęście człowieka mogą mieć wpływ nie tylko wielkie przyjemności jego życia, ale także i małe – podobnie jak małe przykrości mogą je zakłócić. Są małe przede wszystkim w tym znaczeniu, że są wywołane przez małe wydarzenia. Drobne wydarzenia są nieraz powodem większej przyjemności niż wielkie; nieraz wobec wielkich mówimy sobie tylko, że powinniśmy się cieszyć, a wobec drobnych cieszymy się rzeczywiście. Małe przyjemności są cenne poprzez to, że są łatwo dostępne, nie wymagają specjalnych zabiegów, pozostają w związku z codziennym życiem. Nie zawsze nawet są „małe” w sensie małej intensywności. A zawsze osiągane są małym zachodem: powstają ubocznie, okazjonalnie, pośrednio, przy okazji innych spraw życiowych, które wtórnie wytwarzają i te małe przyjemności.

*Władysław Tatarkiewicz (1886 – 1980) – filozof, historyk sztuki, autor podręcznika Historia filozofii oraz m.in. rozprawy O szczęściu.

ZADANIE 14
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Zdaniem autora tekstu, małe przyjemności
A. spotykają ludzi częściej niż drobne przykrości.
B. wymagają wielu zabiegów, choć dotyczą codziennego życia.
C. powstają jako dodatkowy efekt innych podejmowanych działań.
D. dostarczają przeżyć proporcjonalnie intensywnych do swej wielkości.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: C. powstają jako dodatkowy efekt innych podejmowanych działań.

ZADANIE 15
W tym zadaniu uczeń musiał uzasadnić - przywołując dwa argumenty - że Czesław Miłosz i Władysław Tatarkiewicz prezentują podobny pogląd na temat szczęścia. Uczeń musiał odwołać się do tekstów, ale ne mógł cytować sformułowań zawartych w arkuszu.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ:
PRZYKŁAD: Poeta i filozof uważają, że źródłem szczęścia mogą być drobiazgi, zwyczajne wydarzenia, jak na przykład pogodny dzień czy praca w ogrodzie. Obaj są też zdania, że ich dostrzeżenie nie wymaga specjalnych starań i zabiegów.

Czwartym tekstem na którym pracowali gimnazjaliści był fragment "Małego Księcia" Antoine'a de Saint-Exupéry'ego. Po jego przeczytaniu musieli wykonać sześć zadań. Za każde poprawnie rozwiązanie zadanie uczeń otrzyma jeden punkt.

STUDNIA
Na podstawie: Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę, tłum. Jan Szwykowski, Warszawa 1991.

– Poszukajmy studni – powiedział Mały Książę.
Zrobiłem gest zniechęcenia: szukanie studni na olbrzymiej pustyni jest absurdem. Mimo to udaliśmy się w drogę. Gdyśmy tak szli godzinami, milcząc, noc zapadła i gwiazdy zabłysły. Widziałem je jakby we śnie – miałem gorączkę z pragnienia.
– Więc ty także odczuwasz pragnienie? – spytałem go. Nie odpowiedział mi na pytanie. Po prostu rzekł: – Woda może także przynieść korzyść sercu...
Nie zrozumiałem odpowiedzi, lecz mimo to zamilkłem. Wiedziałem dobrze, że nie należy zadawać mu pytań.
– Pustynia jest piękna – dorzucił.
To prawda. Zawsze kochałem pustynię. Można usiąść na wydmie. Nic nie widać. Nic nie słychać. Ale mimo to coś promieniuje w ciszy...
– Pustynię upiększa to – powiedział Mały Książę – że gdzieś w sobie kryje studnię...
Nagle ze zdziwieniem zrozumiałem to tajemnicze promieniowanie piasku. Gdy byłem małym chłopcem, mieszkałem w starym domu, do którego przywiązana była legenda o ukrytym skarbie. Oczywiście nikt skarbu nie znalazł, a może nawet nie szukał go. Lecz on rzucał czar na dom. Mój dom ukrywał w sobie tajemnicę...
– Tak – powiedziałem Małemu Księciu – to, co upiększa dom czy gwiazdy, czy pustynie, jest niewidzialne.
Ponieważ Mały Książę był senny, wziąłem go na ręce i poszedłem dalej. Tak idąc, o świcie odnalazłem studnię.
Studnia, którą znaleźliśmy, nie przypominała zupełnie studni saharyjskich. Studnie saharyjskie są po prostu dziurami wykopanymi w piasku. Ta natomiast przypominała wiejską studnię. Lecz nigdzie nie było wioski. Zdawało mi się, że śnię.
– To zadziwiające – powiedziałem do Małego Księcia – wszystko jest przygotowane: blok, lina i wiadro...
Zaśmiał się, chwycił linę, puścił blok w ruch. Blok jęknął, zazgrzytał jak stara chorągiewka na dachu po długotrwałym bezruchu.
– Słuchaj, obudziliśmy studnię i ona śpiewa...
Powoli wyciągnąłem wiadro aż do cembrowiny. Postawiłem je na niej. W uszach dźwięczał mi śpiew bloku, a w falującej jeszcze wodzie widziałem drgające słońce.
– Chcę napić się tej wody – powiedział Mały Książę – daj mi...
Podniosłem wiadro do jego warg. Pił, mając oczy zamknięte. To było tak piękne jak święto. To było czymś więcej niż pożywieniem. Ta woda zrodzona była z marszu pod gwiazdami, ze śpiewu bloku, z wysiłku mych ramion. Sprawiała radość sercu – jak podarek. Napiłem się. Oddychałem głęboko. O wschodzie słońca piasek jest koloru miodu. Cieszyłem się tym kolorem miodu.

ZADANIE 16
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Zdaniem bohaterów pustynia jest piękna, ponieważ
A. pozwala zmierzyć się z własnymi słabościami.
B. daje poczucie nieograniczonej wolności.
C. objawia wytrwałym ukryte tajemnice.
D. przynosi ukojenie samotnym.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: C. objawia wytrwałym ukryte tajemnice.

ZADANIE 17
W tym zadaniu uczeń musiał zapoznać się w wypowiedzią:Pił, mając oczy zamknięte. To było tak piękne jak święto. To było czymś więcej niż pożywieniem. Musiał też wskazać wypowiedź Małego Księcia, którą potwierdzają przytoczone powyżej słowa narratora.

1. Obudziliśmy studnię i ona śpiewa.
2. Woda może także przynieść korzyść sercu.
3. Pustynię upiększa to, że gdzieś w sobie kryje studnię.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: 2. Woda może także przynieść korzyść sercu.

ZADANIE 18
W tym zadaniu uczeń musiał ocenić poprawność informacji i wskazać prawidłową odpowiedź spośród cztrech podanych:

INFORMACJE:
1. Wyrażenia śpiew bloku i studnia śpiewa to przykłady personifikacji.
2. Porównanie w zdaniu To było tak piękne jak święto ma charakter wartościujący.
3. Czasowniki w zdaniu Blok jęknął i zazgrzyta_ł mają charakter dźwiękonaśladowczy.
4. W zdaniu _W wodzie widziałem drgające słońce epitet określa cechę osoby mówiącej.

A. Informacje 1. i 2. są poprawne.
B. Informacje 3. i 4. są poprawne.
C. Informacje 1., 2. i 4. są poprawne.
D. Informacje 1., 2. i 3. są poprawne.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: D. Informacje 1., 2. i 3. są poprawne.

ZADANIE 19
W tym zadaniu uczeń musiał dokończyć zdanie, wybierając prawidłową odpowiedź spośród czterech podanych:

Mały Książę nauczył swojego przyjaciela
A. dochowywania powierzonych tajemnic.
B. udzielania pomocy potrzebującym.
C. dostrzegania codziennych radości.
D. obdarzania ludzi zaufaniem.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: C. dostrzegania codziennych radości.

ZADANIE 20
W tym zadaniu uczeń musiał przeczytać zadanie: W uszach dźwięczał mi śpiew bloku, a w falującej jeszcze wodzie widziałem drgające słońce. I odpowiedzieć na pytanie: Ile czasowników w formie osobowej zawiera powyższe wypowiedzenie?

A. 2
B. 3
C. 4
D. 5

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: A. 2

ZADANIE 21
W tym zadaniu uczeń musiał ocenić, czy poniższe informacje dotyczące bohaterów tekstu "Studnia" są prawdziwe lub fałszywe.

1. Szukanie studni na pustyni oznaczało dla narratora walkę z własnymi słabościami.
2. Szukanie studni na pustyni pozwoliło narratorowi docenić wartość wspólnego pokonywania trudności.

PRAWIDŁOWA ODPOWIEDŹ: 1 - PRAWDA, 2 - PRAWDA

Ostatnim zadaniem z jakim musieli zmierzyć się gimnazjaliści to wypowiedź pisemna. Za poprawne wykonanie zadania uczeń uzyskać może 10 punktów, a jego praca nie może być krótsza niż połowa wyznaczonego na nią miejsca.

ZADANIE 22
W tym zadaniu uczeń musiał napisać charakterystykę bohatera literackiego, dla którego podróżowanie stało sie okazją do poznania ludzi, świata i samego siebie.

WSKAZÓWKI DO CHARAKTERYSTYKI:
Uczeń pisze charakterystykę postaci wskazanej w temacie, zachowując spójność całej wypowiedzi. Najpierw prezentuje postać, potem opisuje jej cechy zewnętrzne, prezentuje cechy wewnętrzne i wskazuje zależności między cechami charakteru a postępowaniem postaci. Następnie dokonuje oceny postaci i uzasadnia swoją opinię.