Wysychają jeziora

Brakuje wody w wielkopolskich jeziorach i rzekach. Wysychają też okoliczne lasy. Specjaliści obserwują zmiany od blisko dwóch dekad, jednak to w ostatnich latach susza, zmiany klimatu najbardziej dają się we znaki. Do tego dochodzi jeszcze szkodliwa dla środowiska działalność odkrywek węgla brunatnego. Jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie, stracimy najpiękniejsze wielkopolskie jeziora z Pojezierza Gnieźnieńskiego, a na terenach leśnych zabraknie drzew.

Dzisiaj odbywa się spotkanie ministrów środowiska państw członkowskich Unii Europejskiej, podczas którego wymienią poglądy na temat strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Strategia ta przedstawia długofalową wizję, zgodnie z którą społeczeństwo Wspólnoty ma do 2050 r. stać się odporne na zmianę klimatu i w pełni przystosowane do jej nieuniknionych skutków.

Rozstawione namioty na placu Wolności, oklejone klepsydrami, charakterystycznym symbolem ruchu Extinction Rebellion. W Poznaniu po godz. 8 rozpoczęła się całodniowa głodówka dla klimatu. To symboliczne wydarzenie, którym młodzi aktywiści chcą zwrócić uwagę na sprawy dotyczące zmian klimatu. Swój protest kierują także bezpośrednio do prezydenta Poznania, Jacka Jaśkowiaka w związku z organizacją panelu klimatycznego. - To bezprecedensowe, że prezydent, który jest gospodarzem panelu nie spotkał się z ekspertami, zespołem koordynującym - mówią członkowie Extinction Rebellion Poznań. Prezydent Jaśkowiak wyszedł do protestujących. - Ja czasami też urządzam sobie takie dni, że nic jem. Dziś się nie udało, ale obiecuję, że w ramach pewnego rodzaju poświęcenia też zrobię sobie dzień głodówki - zapowiedział prezydent proponując też przejażdżkę lub spacer po mieście i rozmowę o klimacie.

Choć nie grożą nam trzęsienia ziemi i tsunami, a klęski żywiołowe wydają się być domeną miejsc znajdujących się w tropikach lub na styku płyt tektonicznych, anomalie pogodowe w Polsce zdarzają się coraz częściej. Największe katastrofy naturalne zapisały się w historii, pozostając w pamięci i na fotografiach. Jak sobie z nimi poradziliśmy i jakie straty przyniosły? Zobaczcie archiwalne zdjęcia z miejsc zdarzeń.

Chociaż Puszcza Notecka to jeden z największych, zwartych, kompleksów leśnych w Polsce, niewiele osób jest gotowych przykuwać się w jej obronie do rosnących tam drzew. Nie wynika to z ich złej woli, ale z faktu, że ten teren jest przez wielu, także cenionych przyrodników, traktowany nie, jak las, a jak fabryka drewna. Czy tak jest naprawdę? Czy nie warto bronić Puszczy Noteckiej przed zamkiem, żwirownią, kopalnią?

W Poznaniu rozpoczął się pierwszy panel obywatelski, poświęcony na początku zmianom klimatu. Przez najbliższe pół roku władze miasta, urzędnicy, specjaliści, organizacje pozarządowe, aktywiści, a przede wszystkim - sami mieszkańcy będą rozmawiać i wypracowywać wspólne metody działania, by zadbać o środowisko i by radzić sobie ze zmianami klimatycznymi. To jedno z najważniejszych wyzwań, przed którym stajemy w 2021 roku.

Co należy zrobić, żeby Polska uniknęła problemu braku wody? Kraj jest zagrożony jej poważnymi brakami. Zasoby nie odnawiają się w takim tempie, jak dawniej, a potrzeby - zwiazane ze zmianą klimatu - rosną. Rekomendacje działań i zmian przepisów zamieszczono w ekspertyzie „Woda w rolnictwie”. Diagnoza powstała z inicjatywy Koalicji Żywa Ziemia. Została opracowana we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla oraz Fundacją WWF Polska.

Wielkopolska to ten region Polski, który boryka się z największym niedoborem wody. Jak temu zaradzić? Od lat eksperci wraz z samorządowcami od lat stają wobec problemu wysychających rzek, jezior, cieków wodnych, suszy. Czy zamknięcie kopalni odkrywkowych rozwiąże te sytuację? We wtorek, 13 października w wielkopolskim Kole specjaliści będą rozmawiać o wyzwaniach związanych z Zieloną Transformacją, rekultywacją terenów poodkrywkowych i przywracaniem prawidłowych stosunków wodnych.

Mieszkańcy terenów Pojezierza Gnieźnieńskiego i aktywiści m.in. Zielonej Fali żądają od wojewody wielkopolskiego powołania sztabu kryzysowego w celu ratowania wielkopolskich jezior. Te każdego roku coraz bardziej znikają. - Jeśli teraz nic nie zrobimy, to niedługo będzie tam pustynia. Jednocześnie, wbrew temu, o czym informowały niektóre media, doniesienia o rezygnacji z budowy kolejnej odkrywki węgla brunatnego w Wielkopolsce, okazały się nieprawdziwe. A to właśnie odkrywki są głównymi "podejrzanymi" o osuszanie Wielkopolski.

"Poznań dla sprawiedliwości klimatycznej" - pod takim hasłem odbędzie się w piątek pierwszy w tym roku szkolnym Młodzieżowy Strajk Klimatyczny. To dla wielu prawdziwa lekcja ekologii, bowiem to młodzi chcą wziąć sprawy w swoje ręce i powalczyć o lepszy klimat dla swojego i przyszłych pokoleń.

Znika zalew w Rydzynie. Jego północna część po stronie Dąbcza zniknęła, podobnie zaczyna wyglądać zachodni brzeg. Po jeziorze w Skorzęcinie, to następny znany akwen w Wielkopolsce, który znika z tygodnia na tydzień.

Znika jezioro w Skorzęcinie. Na końcu molo nie ma już ciemnej głębiny, a wyschnięte dno. Lustro wody jeziora Niedzięgiel w Skorzęcinie drastycznie się cofa. Obecnie mamy do czynienia z sytuacją, w której prawa strona mola – plaża niestrzeżona – jest praktycznie pozbawiona wody. Kiedyś było nie do pomyślenia, by taka sytuacja miała miejsce.

Rząd pracuje nad tzw. specustawą suszową, która ma m.in. wspierać budowę zbiorników na deszczówkę. Projekt przewiduje wiele zmian dla właścicieli nieruchomości.

- W związku z obserwowanymi zmianami klimatu, tego typu zjawiska będą występować coraz częściej i wpływać negatywnie na wiele dziedzin gospodarki - mówi dr inż. Krystian Szczepański, dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego.

W sobotę grupa ok. 150 aktywistów z całej Polski wzięła udział w Obozie dla Klimatu w rejonie Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego. Protestowali przeciwko prowadzeniu polityki węglowej, a także działaniom ZE PAK SA, do których kopalnie należą. Niektórym osobom udało się wejść na teren odkrywki Drzewce i zablokować na krótki czas jej pracę. Grupa szybko została rozbita przez kordon policji. Aktywiści zwracają uwagę, że działania służb były niewspółmierne do ich pokojowego protestu.

- Im więcej dzikości, spontaniczności w przyrodzie tym lepiej. Wiem, ze nie wszędzie da się zmienić beton na park, ale tam, gdzie można ją zostawić w spokoju, róbmy to! - apeluje prof. Władysław Danielewicz z Katedry Botaniki Leśnej Wydziału Leśnego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. W rozmowie z „Głosem Wielkopolskim” opowiada dlaczego należy zwalczać przyczyny zmian klimatu, tworzyć zielone miejsca, przywracać cieki wodne i edukować ekologicznie.

W rejonie Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego w najbliższą sobotę, 25 lipca odbędzie się akcja obywatelskiego nieposłuszeństwa przeciwko działaniu kopalni odkrywkowych i elektrowni należących do spółki ZE PAK. Obóz dla Klimatu po raz kolejny planuje protest pod koparkami w Kleczewie, gdzie wydobycie węgla wciąż trwa.

Kolejne tygodnie nasz region trawi susza, brakuje wody w jeziorach i rzekach, a wystarczyło kilkadziesiąt minut intensywnej ulewy, by ulice Poznania zostały zalane, w centrum stworzyło się rozlewisko, a wiele samochodów i budynków zostało podtopionych. Jak mówią nasi eksperci: do takich zjawisk ekstremalnych musimy się przyzwyczaić. Będzie to, niestety norma przy postępujących zmianach klimatu.

Mimo ulew i powodzi Polska wysycha na naszych oczach. Nasilający się deficyt wody jest coraz bardziej widoczny i nie zmniejszy się, póki nie podejmiemy odpowiednich działań. Pod względem stanu ekologicznego i chemicznego wód, Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie.  Susza zagraża nie tylko naszej kieszeni, ale całej gospodarce, ekosystemowi, a w konsekwencji także naszemu zdrowiu. Czy jest jeszcze szansa, aby jej zapobiec? Walka ze zmianami klimatu powinna stać się naszym priorytetem, o co apelują pomysłodawcy kampanii "Co z tą wodą?".

Ministerstwo Klimatu poinformowało, że od 1 lipca 2020 r. złożono ponad 6 tys. wniosków w programie „Moja Woda”. Jego realizacja ma przyczynić się do łagodzenia skutków suszy poprzez budowę przydomowych instalacji zatrzymujących deszczówkę.

Susza zaatakowała w tym roku z impetem, ostatecznie osłabła. Są jednak gospodarze, którzy zostali pokrzywdzeni przez aurę. Jest zmiana - na miejsce gminnych komisji wizytujących pola, wkracza specjalna aplikacja. To za jej pomocą - korzystając z własnego Profilu Zaufanego (to mus), poszkodowani zgłoszą wnioski o oszacowanie strat.

Zmieniający się klimat, a co za tym idzie coraz częstsze ulewy i nawałnice przyczynią się do podwyżek cen polis ubezpieczeniowych. Po intensywnych opadach nie tylko strażacy mają ręce pełne roboty. Ubezpieczyciele zalewani są coraz większą liczbą wniosków o odszkodowanie. Przełożyć się to może na przyszłe ceny polis od skutków klęsk żywiołowych.