Miejskie Biuro Najmu w Poznaniu zagrożone. Z jakiego powodu? Społeczne Agencje Najmu mają zwiększyć dostęp do mieszkań

Według rządowych planów do 2030 roku ma powstać w Polsce około 45 Społecznych Agencji Najmu (SAN). Miałyby one ułatwiać uzyskanie dachu nad głową osobom niezamożnym. Choć kształt przepisów wciąż jest wielką niewiadomą, niektóre proponowane dziś zapisy mogą postawić pod znakiem zapytania działanie poznańskiego Miejskiego Biura Najmu. To zapewnia dziś dach nad głową 174 rodzinom, którym przysługują lokale komunalne, ale z powodu dużej liczby osób w trudniejszej sytuacji, znalazły się poza prezydencką listą kwalifikującą do ich przyznania.

Społeczne Agencje Najmu - co to jest?

Społeczne Agencje Najmu, z sukcesem działające w krajach Europy Zachodniej, także w Polsce miałyby pomagać osobom, których nie stać na wynajem mieszkań po cenach rynkowych, w uzyskaniu dachu nad głową.

Społeczna Agencja Najmu wynajmowałaby mieszkania od ich właścicieli, później podnajmowała osobom, które szukają swoich czterech ścian. Ona płaciłaby właścicielowi za lokal i brała za niego odpowiedzialność.

W Poznaniu podobne rozwiązanie z sukcesem działa od 2018 roku. To Miejskie Biuro Najmu prowadzone przez ZKZL. Obecnie wynajmuje 174 mieszkania. Podobny projekt, ale na znacznie mniejszą skalę (kilkanaście lokali) prowadzi w Warszawie Fundacja Habitat. SAN-y, podobnie jak robi to obecnie Miejskie Biuro Najmu, miałyby działać na podstawie znowelizowanej ustawy o o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Tanie mieszkania - jak dla kogo

Fakt, że to SAN byłby gwarantem umowy, miałby zachęcać prywatnych właścicieli do wynajmowania takich nieruchomości taniej. Na świecie różnica między czynszem rynkowym, a oferowanym przez agencję wynosi przeciętnie 20 proc. Z kolei agencja podnajmowałaby taki lokal za maksymalnie 110 proc. ceny jaką płaciłaby właścicielowi i z tej różnicy pokrywałaby swoje koszty.

Łatwo policzyć, że różnica między ceną rynkową, a agencyjną wynosiłaby 10 proc. Jeśli w Poznaniu przeciętna cena najmu kawalerki (wraz z czynszem administracyjnym ) to 1500-1800 zł, lokator podnajmujący takie mieszkanie od SAN-u płaciłby za nie 1350 - 1620 zł. To dla wielu utrzymujących się z najniższej płacy wciąż zdecydowanie zbyt drogo.

Z kolei konieczność podpisywania umów na czas nieokreślony, a więc brak możliwości pozbycia się niepłacącego lokatora bez wyroku eksmisyjnego, to problem dla większości właścicieli lokali . - Ryzyko jest zbyt duże - twierdzi Jarosława Ejsymont, licencjonowana pośredniczka obrotu nieruchomościami. - Zwłaszcza w połączeniu z niższym zyskiem.

Tanie mieszkania w Poznaniu? Z Miejskiego Biura Najmu

- Do zeszłego roku podpisywaliśmy z podnajemcami mieszkającymi w lokalach, którymi dysponuje Miejskie Biuro Najmu, umowy na zasadach najmu instytucjonalnego, co w praktyce pozwalało łatwo rozwiązać umowę z lokatorem, który nie płaci czynszu lub niszczy mieszkanie - informuje Łukasz Kubiak z ZKZL.

- Od stycznia przepisy nakazują nam podpisywać umowy na czas nieokreślony i to jedna z przyczyn, dla których liczba mieszkań, którymi dysponujemy spadła z 224 w szczytowym momencie do 175 obecnie

- podkreśla.

Wynajmując mieszkanie na potrzeby Miejskiego Biura Najmu ZKZL oferuje maksymalnie 1200 zł. Ile płaci lokator? - To także w styczniu się zmieniło - wyjaśnia Łukasz Kubiak. - Obecnie podnajemca płaci czynsz według stawki komunalnej czyli średnio 7,6 zł za m kw., nie więcej niż 12,90 zł. Wcześniej płacił 40 proc. kwoty za jaką wynajęliśmy mieszkanie, resztę dopłacaliśmy sami - wyjaśnia.

Zdaniem Łukasza Kubiaka regulacje w takim kształcie, jak dziś proponowany, dla Miejskiego Biura Najmu byłyby wyrokiem. - W proponowanym dziś systemie nie byłoby dla nas miejsca - mówi.- Bierzemy udział w pracach nad ustawą. Wnieśliśmy o to, by umowy były podpisywane na zasadach najmu instytucjonalnego, a czynsz obliczany jak do zeszłego roku. Mamy nadzieję na sukces.