Marta Mazurek: Z wykluczeniem i dyskryminacją nie da się walczyć tylko paragrafem

Błażej Dąbkowski

Głos Wielkopolski

18 lipca 2016 18.07.2016 Aktualizacja: 18 lipca 2016 19:07 18.07.2016 19:07

Głos Wielkopolski

0
Poleć znajomemu ten artykuł Adres email: Niepoprawny adres email
4
Komentarze

Dr Marta Mazurek od 1 lipca pełni funkcję pełnomocniczki prezydenta ds. przeciwdziałania wykluczeniom ©Jacek Kordus

Rozmowa z dr Martą Mazurek, niedawno powołaną pełnomocniczką prezydenta Poznania ds. przeciwdziałania wykluczeniom.

Zobacz dzisiejsze wydanie internetowe Głosu Wielkopolskiego

Dr Marta Mazurek od 1 lipca pełni funkcję pełnomocniczki prezydenta ds. przeciwdziałania wykluczeniom ©Jacek Kordus

Jeszcze dobrze nie zaczęła Pani pracy w urzędzie miasta, a już część bardziej konserwatywnych radnych patrzy na Panią z dużą podejrzliwością.

Pracę zaczęłam i to intensywnie: już drugiego dnia, czyli po tym, jak przydzielono mi miejsce, w którym się teraz znajdujemy, już pracowałam - korzystając z komputera koleżanki, organizując spotkanie z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, poświęcone społeczności romskiej pochodzenia rumuńskiego mieszkającej w Poznaniu.

Patrząc na Pani dotychczasową działalność, można się zastanawiać, czy w murach urzędu pojawi się ten modny gender? Może stąd wynikają obawy części środowisk politycznych?

Moje priorytetowe zadania wyznaczył w dużej mierze pan prezydent Poznania. Już podczas rozmowy kwalifikacyjnej zaznaczył kwestie, które z jego punktu widzenia są aktualne i pilne, czyli właśnie wykluczeni Romowie rumuńscy oraz promowanie postaw akceptacji i tolerancji wobec obcokrajowców mieszkających w Poznaniu. Podczas mojej ostatniej rozmowy z prezydentem - już jako pełnomocniczka - otrzymałam kolejne zadanie, czyli obszar działań na rzecz zapobiegania wykluczeniom dzieci.

Co to oznacza w praktyce?

Przede wszystkim, wykluczenie to taki etap dyskryminacji, który następuje po stygmatyzacji i kontroli. Ujawnia się również w aktach przemocy, ale nie tylko. Rozmawiamy też o wykluczeniu jako działaniu bardziej psychologicznym, na przykład izolowaniu, co pozostawia trwałe bolesne ślady w psychice najmłodszych. Zagadnienie wykluczenia dzieci połączone bywa również z kwestią imigracji i dotyczyć może dzieci imigrantów. Na to zwraca uwagę pan prezydent. Najczęstszą przyczyną dyskryminacji w szkole jest jednak ubóstwo, jak wynika z najnowszych raportów z badań tego problemu.

Oczywiście mamy takie jednostki jak MOPR, ale one podejmują przede wszystkim działania interwencyjne i prewencyjne w wymiarze materialnym. Natomiast moje działanie skupia się raczej na monitorowaniu oraz koordynowaniu działań mających doprowadzić do stworzenia sposobów zapobiegania postawom dyskryminacyjnym. Wszystko, oczywiście, we współpracy z instytucjami i organizacjami - zespołowo, aby dążyć do wypracowania standardów i dzielenia się dobrymi praktykami.

Nie boi się Pani, że w pewnym momencie zadania te będą pokrywać się z tym, nałożonymi wcześniej na miejskie jednostki, takie jak właśnie MOPR czy pełnomocnik ds. osób niepełnosprawnych?

To, o czym pan teraz mówi, to jest kwestia zakresu kompetencji, które są przypisane poszczególnym jednostkom, instytucjom, stanowiskom, funkcjom itd. Moje zadania były jasno opisane w ofercie pracy. Dostałam też dokładny opis stanowiska pracy i zakres moich działań, a także instytucje samorządowe, z którymi najczęściej będę miała kontakt. Nie ma tutaj możliwości pokrywania się zadań.

Na przykład, w trakcie spotkania, które odbyłam z panią pełnomocniczką ds. osób z niepełnosprawnościami, już na starcie udało nam się ustalić obszar wspierania w działaniach, między innymi w kwestii szkoleń dla kadry urzędu i jednostek miejskich, zwłaszcza ZDM i ZTM, a także dla członków i członkiń Rad Osiedli, bo tam też następuje ciągle wymiana kadr. Jesteśmy zgodne co do tego, że potrzebne jest ustawiczne uświadamianie i przypominanie o różnorodnych potrzebach ludzi i sferach wykluczenia, bo przecież są różne formy niepełnosprawności, choć najbardziej widoczna jest oczywiście ruchowa.

Poznaniacy są Pani zdaniem tolerancyjni?
Od pewnego czasu zamiast o tolerancji, mówi się o postawie otwartości, akceptacji albo empatii. To postawa, którą ciągle należy kształtować. To nieskończony proces, bo stereotypy, które na postawę wpływają, są przecież wpisane w strukturę naszego myślenia. Dotyczą one obecnie zwłaszcza cudzoziemców, zarówno tych mieszkających na stałe w Poznaniu, jak i przyjeżdżających do naszego miasta na studia. Tu będę chciała zorganizować spotkania z różnymi instytucjami, również uczelniami, które są żywotnie zainteresowane tym, żeby ich zagraniczni studenci byli bezpieczni i dobrze się w Poznaniu czuli. Powoli już zaczynam pracę organizacyjną: zdobywam kontakty, by rozpocząć działania wraz z początkiem roku akademickiego. Zdefiniujemy podstawowe kwestie, obszary i możliwości działania i współdziałania z urzędem miasta.

Narzędziami administracyjnymi czy para-administracyjnymi chce Pani z homofoba zrobić uczestnika Marszu Równości, a z rasisty zwolennika multikulturalizmu?

Na pewno nie da się tego, o czym pan mówi, zrobić paragrafem. To jest działanie mające na celu wpływanie na postawy, także poprzez propagowanie wiedzy. Bardzo często zamykamy się na pewne obszary wiedzy, nie przyjmując absolutnie odmiennego punktu widzenia, dlatego tak ważne są kampanie społeczne, bo je się słyszy, widzi i zaczyna na dany temat rozmawiać. Zmiana przekonań raczej następuje mały krokami. Przekonania wpływają na postawy, a postawy wpływają na zachowanie.

Stawia Pani przed sobą dalekosiężny, konkretny cel?

Oczywiście, mam taki długodystansowy cel, który sobie kiełkuje i powoli zaczyna nabierać kształtów. Jest nim projekt na wzór takich, które już są realizowane w Polsce i dotyczą badań polityki społecznej pod kątem uwzględniania założeń i działań równościowych i antydyskryminacyjnych. Ale na razie nad tym myślę.

W innych miastach pełnomocnicy już pracują. Ich obszar działań jest podobny do tego, który ma Pani?

Wiem, że stanowiska pełnomocnika prezydenta miasta ds.

równego traktowania zostały utworzone w Łodzi oraz w Warszawie o wiele wcześniej niż prezydent Poznania powołał swoją pełnomocniczkę. Obszary działań pełnomocniczek ds. równego traktowania - bo w obu miastach są to obecnie kobiety - są w zasadzie podobne do mojego, czyli obejmują promowanie zasad różnorodności, równości oraz koordynowanie działań komórek jednostek urzędów miast w zakresie wprowadzania działań mających na celu przeciwdziałanie dyskryminacji i wykluczeniom.

Dr Marta Mazurek
od 1 lipca pełni funkcję pełnomocniczki prezydenta ds. przeciwdziałania wykluczeniom. Jest anglistką i literaturoznawczynią. Pracuje w Zakładzie Badań Porównawczych nad Kulturą w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, gdzie jest członkinią Interdyscyplinarnego Centrum Badań Płci Kulturowej i Tożsamości.